ΔΕΚΑΝΕΑΣ ΑΛΕΞΙΠΤΩΤΙΣΤΗΣ Α! ΜΟΙΡΑΣ ΚΑΤΑΔΡΟΜΩΝ ΓΑΤΣΟΥΛΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ

Συνέντευξη του Νίκου Γατσούλη Δεκανέα Αλεξιπτωτιστή Α΄ Μοίρας Καταδρομών 1974 στην επιχείρηση ΝΙΚΗ

Ο Νίκος Γατσούλης ένας από τους καταδρομείς που έλαβαν μέρος στην επιχείρηση «ΝΙΚΗ» και στις μετέπειτα πολεμικές επιχειρήσεις «Αττίλας I και II και σήμερα μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Πολεμικού Συλλόγου «Κομάντος ΄74» μας περιγράφει τα ιστορικά γεγονότα, όπως τα έζησε εκείνες τις ημέρες:

Αναχώρηση από την Κρήτη

Τον Ιούλιο του 1974 υπηρετούσα τη θητεία μου στην Α΄ Μοίρα Καταδρομών στο Μάλεμε Χανίων με βαθμό Δεκανέα και ειδικότητα αλεξιπτωτιστή και χειριστή μπαζούκας. Στις 21 Ιουλίου ήρθε η διαταγή να πάμε στην Κύπρο. Μαζί μας θα έρχονταν και οι νεοσύλλεκτοι, που είχαν παρουσιαστεί εκείνες τις ημέρες στη Μονάδα μας. Παίρνουμε λοιπόν τα πυρομαχικά μας και ξεκινάμε. Εμείς το βλέπαμε σαν γιορτή, δεν τρομάζαμε με το γεγονός ότι μπορεί να σκοτωθούμε, ήμασταν άριστα εκπαιδευμένοι και πιστεύαμε ότι θα τα καταφέρουμε, γι’ αυτό και στη διαδρομή από την έδρα της Α΄ Μοίρας Καταδρομών το Μάλεμε έως την αεροπορική βάση της Σούδας τραγουδούσαμε με χαρά και ενθουσιασμό το ριζίτικο κρητικό τραγούδι «πότε θα κάνει ξαστεριά», αν και η διαταγή που είχαμε ήταν να φύγουμε σιωπηλά.

Φτάσαμε στη Σούδα, επιβιβαστήκαμε σε 15 γερασμένα, αφού μετά την αποστολή αποσύρθηκαν, μεταγωγικά αεροπλάνα τύπου noratlas της 354 Μοίρας Τακτικών Μεταφορών της Πολεμικής Αεροπορίας. Στο αεροπλάνο που ήμουν εγώ είδαμε, πριν ξεκινήσουμε, τον πιλότο να βάζει το αλεξίπτωτό του. Μας είπε τότε «Παιδιά βάλτε τα αλεξίπτωτά σας, γιατί δεν ξέρουμε τι θα αντιμετωπίσουμε εκεί». Ήδη έχουμε μάθει, ότι το αεροδρόμιο είναι σε εμπόλεμη κατάσταση και μόλις θα κατεβαίναμε ενδεχομένως να δίναμε μάχη αμέσως. Πέρα όμως από αυτό του πιλότου δεν υπάρχουν άλλα αλεξίπτωτα στο αεροπλάνο! Του το είπαμε και απάντησε «Δεν πειράζει, μας είπε, βάλτε τα σωσίβια σας και αν χρειαστεί θα κάνω προσθαλάσσωση». Του λέμε πάλι πως «ούτε σωσίβια υπάρχουν!». Τότε ο πιλότος έκανε το σταυρό του και είπε «ο Θεός βοηθός!»

Κλείνουν τελικά οι πόρτες και ξεκινάμε νύχτα της 21ης προς 22α Ιουλίου. Απογειώνονται, χωρίς συνοδεία πολεμικών αεροσκαφών, 15 αεροσκάφη, από τα είκοσι, που είχαν προγραμματιστεί, ανά 5-10 λεπτά συνολικά μέχρι την 12η νυχτερινή, (μετά την ώρα αυτή υπήρχε απαγόρευση απογείωσης) με κατεύθυνση το αεροδρόμιο της Λευκωσίας. Δύο από αυτά θα χάσουν το δρόμο, λόγω… βλάβης και θα προσγειωθούν σε Ρόδο και το Ηράκλειο. Τα άλλα θα φθάσουν στον προορισμό τους. Η επιχείρηση έπρεπε να ολοκληρωθεί στη διάρκεια της νύχτας με υπολογισμό διάρκεια πτήσης το τρίωρο ανά διαδρομή, ενώ τα αεροσκάφη έπρεπε να βρίσκονται κατά την επιστροφή τους νύχτα-χαράματα σε ελληνικό έδαφος.

Η άφιξη στην Κύπρο εν μέσω πυρών

Μόλις φτάνουμε στην Κύπρο και αρχίζουμε να πλησιάζουμε στο αεροδρόμιο της Λευκωσίας άρχισε το «πανηγύρι». Άρχισαν να μας βάλλουν και βλέπαμε τις τροχιοδεικτικές σφαίρες να περνάνε μέσα από το αεροπλάνο μας. Κοιτάξαμε κάτω και είδαμε να καίγεται ο κόσμος αλλά δεν ξέραμε ποιοι μας βαράνε. Στο αεροπλάνο που επέβαινα χτυπήθηκε ο ένας κινητήρας, και πήρε φωτιά, τα «τσακάλια» όμως της πολεμικής αεροπορίας με ψυχραιμία και εύστοχες κινήσεις κατάφεραν να σβήσουν τη φωτιά. Αμέσως μετά το αεροσκάφος δέχεται βολές στον κορμό και στο πίσω μέρος με αποτέλεσμα να έχουμε και τραυματίες.

Μέσα στο σκοτάδι που είμαστε, ο αείμνηστος υπολοχαγός Σταύρος Μπένος άναψε το φακό του και είδα την τρύπα, που είχε γίνει στο αεροπλάνο μας και βλέπαμε μία σκηνή που θυμίζει σουρωτήρι, να τρέχει κηροζίνη και αίμα από τους τραυματίες!

Παράλληλα όμως πήραν φωτιά τα πυρομαχικά μας μέσα στο αεροσκάφος! Προσπαθούσαμε να σβήσουμε τα πυρομαχικά και έφευγαν τα βλήματα δεξιά κι αριστερά. Σαν να μην έφταναν όλα αυτά μας χτυπάνε και στον άλλο κινητήρα και μένει το αεροπλάνο ακυβέρνητο! Όλα αυτά γινόντουσαν διαδοχικά μέσα σε λίγα λεπτά κατά τη διάρκεια της προσπάθειας προσγείωσής μας στο αεροδρόμιο της Λευκωσίας.

Όπως διάβασα αργότερα οι πιλότοι νόμιζαν, ότι το αεροπλάνο κόπηκε στα δύο! Τελικά χάρη στην ικανότητα και την εμπειρία τους κατάφεραν να το προσγειώσουν.

Ένας οπλοπολυβολητής, ο Γεώργιος Αντωνόπουλος από το Αγρίνιο, μου δίνει το όπλο του, το πήρα κατέβηκα κάτω και τότε κατάλαβα, ότι δεν μπορούσε να κινηθεί, γιατί ήταν τραυματίας και ξανανέβηκα στο αεροπλάνο, για να τον μεταφέρω. Με το που πάμε να τον μετακινήσουμε λιποθυμάει. Τον συνεφέραμε αρχικά μετά από λίγο όμως λιποθύμησε ξανά. Ήταν μία κατάσταση που δεν την αντιμετωπίζουμε κάθε μέρα και αυτό μας επηρέαζε την ψυχολογία. Για καλή μας τύχη είχαμε στο αεροπλάνο στρατιώτη γιατρό, το Βαγγέλη τον Κύρκο από την Επανομή, και αφού είδε και τους άλλους τραυματίες διαπίστωσε για τον Αντωνόπουλο, ότι είχε πολλαπλά σπασίματα γι’ αυτό και λιποθυμούσε συνέχεια.

Λέω του βοηθού μου Αργύρη Σαμούλκα να γεμίσει το όπλο του για να είμαστε σε ετοιμότητα να ρίξουμε, όταν χρειαστεί, αν και μας είπαν να μην πυροβολούμε χωρίς σιγουριά, για να μην σκοτωθούμε μεταξύ μας, γιατί εκείνη την ώρα στο αεροδρόμιο της Λευκωσίας δεν ξέραμε τι γινόταν. Την ώρα που πάμε να περάσουμε στην άλλη πλευρά του διαδρόμου κατεβαίνει άλλο αεροπλάνο. Εμείς μέσα στη νύχτα δεν το είχαμε αντιληφθεί αλλά μας έκανε σήμα με τα φώτα του και παραμερίσαμε για να προσγειωθεί.

Τον Αντωνόπουλο και τους άλλους τραυματίες τους αφήσαμε σε έναν ειδικό χώρο, που είχε διαμορφωθεί εκεί για τους τραυματίες. Κατά τη μεταφορά έχασα και μία γεμιστήρα από το πιστόλι μου.

Τελικά από το αεροπλάνο που επέβαινα το «ΝΙΚΗ 6» υπήρχαν συνολικά δύο νεκροί και εννέα τραυματίες.

Η μάχη του αεροδρομίου της Λευκωσίας

Ξημερώνοντας 22 Ιουλίου μας έβαλαν σε λεωφορεία και από το αεροδρόμιο μας πήγαν σε ένα σημείο άγνωστο για μας, και την ώρα που περνούσαμε με τα πόδια κάθετα το δρόμο να πάμε να στρατοπεδεύσουμε σε μια περιοχή με δένδρα, το ασθενοφόρο που μετέφερε τους δυο νεκρούς κομάντος λόγο της νύχτας και της στολής παραλλαγής που φορούσαμε ο οδηγός δεν μπόρεσε να μας δει έγκαιρα και έπεσε ευτυχώς φρεναριστά πάνω στη φάλαγγα που πέρναγε το δρόμο την ίδια ώρα! Εγώ δεν ήμουν στη φάλαγγα, γιατί έψαχνα τον βοηθό μου που κάθε τόσο χανόταν και είχα μείνει πιο πίσω, για να τον βρω. Ευτυχώς πάντως δεν τραυματίστηκε κανείς σοβαρά. Καθίσαμε εκεί και περιμέναμε διαταγές. Αργότερα μας πήγαν στη Σχολή Γρηγορίου όπου μείναμε μία μέρα. Εκεί κάποια στιγμή έκαναν νόημα σε ένα διερχόμενο αυτοκίνητο να σταματήσει, δεν σταμάτησε και οι στρατιώτες έριξαν στα λάστιχα και το ακινητοποίησαν. Τελικά οι επιβαίνοντες ήταν Ελληνοκύπριοι καθηγητές.

Στις 23 Ιουλίου παίρνουμε την εντολή να πάμε στο αεροδρόμιο της Λευκωσίας. Εκείνη την ημέρα ήταν κανονικά εκεχειρία , την οποία τηρούσαν μόνο οι Ελληνοκύπριοι. Αντίθετα οι Τούρκοι προχωρούσαν και σε χρόνο εκεχειρίας ολοκλήρωσαν τα σχέδια τους με την κατάληψη του 38% του Κυπριακού εδάφους. Έτσι δόθηκε εντολή στο διοικητή του λόχου μας (41ΛΟΚ) Υπολοχαγό Πλάτωνα Κολοκοτρώνη να προασπίσει το αεροδρόμιο. Λάβαμε θέσεις μάχης στην ταράτσα του κτιρίου του αεροδρομίου. Ο Διοικητής μας, Ταγματάρχης Γεώργιος Παπαμελετίου, θέλοντας να μας ενισχύσει, όταν άρχισε η μάχη έστειλε και τον 42ΛΟΚ με διοικητή τον υπολοχαγό Δημοσθένη Ρούκα και όρισε διοικητή των δύο λόχων τον Ταγματάρχη Βασίλειο Μανουρά.

Τελικά αποφάσισε να στείλει και τους υπόλοιπους λόχους της Μοίρας και να έρθει και ο ίδιος. Καθοδόν, οι εχθροί, βλέποντας την κεραία του ασυρμάτου που είχε το τζιπ, άρχισαν να πυροβολούν κατά του οχήματος. Από τις βολές τραυματίστηκε ο οδηγός του και έπεσε το τζιπ στα αριστερά του δρόμου με τον Παπαμελετίου να εγκλωβίζεται. Αμέσως επενέβη μία ομάδα κομάντος και τον απεγκλώβισε. Οι Τούρκοι ήταν καλυμμένοι στην μάντρα του στρατοπέδου του ΟΗΕ, γεγονός, που καταδεικνύει τόσο την ανοχή ,όσο και την ενοχή του Οργανισμού στην προδοσία της Κύπρου, με την κάλυψη και λοιπές διευκολύνσεις που παρείχαν στους Τούρκους. Εμείς όμως τους αντιμετωπίσαμε με μεγάλη επιτυχία και χωρίς απώλειες . Ενώ από την πλευρά των Τούρκων οι απώλειες πρέπει να ήταν μεγάλες, όπως καταλάβαμε από τις κινήσεις των αυτοκινήτων που μάζευαν στρατιώτες. Από την Ελληνική πλευρά έπεσε νεκρός ένας έλληνας υπαξιωματικός επικεφαλής ενός άρματος για τον οποίο αργότερα ακούσαμε ότι μάλλον τον σκότωσαν οι Άγγλοι με ελεύθερο σκοπευτή!

Αφού οι Τούρκοι έχαναν τη μάχη, τότε ήρθε τριμελής αντιπροσωπεία από τις δυνάμεις του ΟΗΕ και είπαν στον Διοικητή μας να τους παραδώσει το αεροδρόμιο! Ο Διοικητής μας τους απάντησε «σε ποιους να παραδώσω το αεροδρόμιο; σε εσάς τους τρεις;». Ένας από την αντιπροσωπεία, οι οποίοι ήταν Καναδοί, ρώτησε με ύφος «καλά, τι δουλειά έχουν εδώ οι Έλληνες;» και ο Παπαμελετίου του είπε «οι Έλληνες τι δουλειά έχουν εδώ;! Εσύ τι δουλειά έχεις εδώ;».

Τελικά δεν παρέδωσε το αεροδρόμιο, γιατί ήξερε, ότι οι κυανόκρανοι θα το έδιναν μετά στους Τούρκους, γιατί η κατάληψή του ήταν στα προδοτικά σχέδια. Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων ένα άρμα του ΟΗΕ ερχόταν προς την πλευρά μας. Ο παρατηρητής μας το βλέπει και το αναφέρει στον επικεφαλή της επιχείρησης, τότε ταγματάρχη, τον Βασίλειο Μανουρά με καταγωγή από τα Ανώγεια, που είχε και το πρόσταγμα των επιχειρήσεων, όταν ο Διοικητής συνομιλούσε με τους εκπροσώπους του ΟΗΕ. Ο Μανουράς έδωσε την εντολή «απελευθερώστε όλα τα αντιαρματικά όπλα και μόλις δείτε κάτι να κινείται διαλύστε το!», δεν καταλάβαινε τίποτα.

Στη συνέχεια οι δυνάμεις του ΟΗΕ ζήτησαν την παράδοση του Αεροδρομίου διπλωματικά μέσω της Εθνικής Φρουράς και της Κυπριακής κυβέρνησης. Επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον Μανουρά ο πρέσβης στην Κύπρο, κ. Λαγάκος και ζήτησε και αυτός να παραδώσουμε το αεροδρόμιο. Ο Μανουράς του απάντησε «ποιος Λαγάκος!».

Για να μας πείσουν να παραδώσουμε το αεροδρόμιο βάλανε τελικά τον Διοικητική των Καταδρομών της Εθνικής Φρουράς της Κύπρου Κωνσταντίνο Κομπόκη, ο οποίος ήταν φίλος με τον δικό μας Διοικητή. Ο Παπαμελετίου του απάντησε «εντάξει να μας στείλετε λεωφορεία να μας παραλάβουν» και αυτό το έκανε για να κερδίσει χρόνο, γιατί ήξερε, ότι ήταν πολύ δύσκολο να έρθουν πούλμαν σε μια εμπόλεμη ζώνη.

Στο διάστημα αυτό ο ΟΗΕ έφερε στρατό να παραλάβουν τις θέσεις μας αλλά είπε ο Διοικητής μας «θα μας συνοδεύουν ένα αυτοκίνητο από τα Ηνωμένα Έθνη μπροστά και  άλλο ένα από πίσω και ένας ομοιόβαθμος από τους κυανόκρανους θα είναι ενδιάμεσα μαζί μου», ώστε να μην πέσουμε σε ενέδρα των Τούρκων. Και έγιναν όλα όπως τα ζήτησε και έτσι φύγαμε από το αεροδρόμιο.

Μάχη στο ύψωμα «Κολοκασίδη» 16-17 Αυγούστου 1974

Στο δεύτερο Αττίλα τον Αύγουστο του 1974 εγώ και το σύνολο της μονάδας είχαμε λάβει θέσεις μάχης σε άλλα σημεία, δεξιά και αριστερά της Κεντρικής οδικής αρτηρίας Λευκωσίας – Λεμεσού. Στις πολεμικές επιχειρήσεις εκείνες τις μέρες έλαβαν μέρος καταδρομείς με αντιαρματικά όπλα. Το πρωί της 16ης Αυγούστου ενώ ο τουρκικός στρατός (Αττίλας 2) επιχειρούσε, σύμφωνα με τα σχέδια του να καταλάβει – αποκόψει τη Λευκωσία, από την υπόλοιπη ελεύθερη Κύπρο, δόθηκε προφορική εντολή από το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Φρουράς, στο Διοικητή της Α΄ Μοίρας Καταδρομών Τχη (ΠΖ) Γεώργιο Παπαμελετίου, να στείλει δυνάμεις ενίσχυσης με αντιαρματικά στα μαχόμενα τμήματα του 211 ΤΠ. Ετοιμάστηκαν δύο ομάδες με  αντιαρματικά ΠΑΟ 90 χιλιοστών και οπλοπολυβόλα.

 Η μία από αυτές κατευθύνθηκε προς το χωριό Πυρόι και η άλλη με επικεφαλής τον Ανθυπολοχαγό Νίκο Κοϊμτζόγλου κατευθύνθηκε προς τη Λευκωσία και τέθηκε στις διαταγές του διοικητή του 211 ΤΠ. Στη συνέχεια διατάχθηκε και έλαβε θέση μάχης στο Ύψωμα 190 απέναντι από τη Σχολή Γρηγορίου, ενισχύοντας το 1ο Λόχο του εν λόγω τάγματος με διαταγή να εμποδίσουν με κάθε θυσία την είσοδο των τούρκικων αρμάτων στην πόλη της Λευκωσίας.

Επικεφαλής της ομάδας με τα τρία στοιχεία που έλαβε θέση στο ύψωμα 190, απέναντι από τη Σχολή Γρηγορίου ήταν ο Ανθυπολοχαγός(ΠΖ) Νίκος Κοϊμτζόγλου και η σύνθεση της ομάδας ήταν η ακόλουθη:

1ο στοιχείο Μπικάκης Μανόλης, Πεχινάκης Δημήτριος (όχι Μπεχινάκης) ΠΑΟτζήδες, ασυρματιστής Σερέτης Αλέξανδρος και ο οπλοπολυβολητής Γεώργιος Κουρτίδης,

2ο στοιχείο Φωτιάδης Στέφανος, (τραυματίστηκε), Καβακιώτης Δημήτριος, Μπόμπολας Θεόδωρος, ΠΑΟτζήδες και ο οπλοπολυβολητής Ζυγούρας Ασημάκης και

3ο στοιχείο Βαλέρας Αθανάσιος, Βατούγιας Γεώργιος, Χολής Γεώργιος ΠΑΟτζήδες και οπλοπολυβολητής ο Πελέκης Ευθύμιος και οδηγός του αυτοκινήτου, που τους μετέφερε ήταν ο Κύπριος στρατιώτης Κύπρος Κύπρου, ο οποίος σκοτώθηκε στη μάχη.

Τα εν λόγω στοιχεία έλαβαν θέσεις μάχης στα υψώματα 180, 190 και Καϊσή. Από ένα σε κάθε λόχο και στη συνέχεια μετακινήθηκαν, όπου χρειάστηκε.

Στη σφοδρή μάχη, που ακολούθησε στο Ύψωμα Κολοκασίδη (Ύψωμα 190) το απόγευμα της ίδιας ημέρας και ώρα 4 το απόγευμα, η τουρκική επίθεση, αποκρούστηκε επιτυχώς από τους ΠΑΟτζήδες λοκατζήδες, τους άνδρες του 212 ΤΠ με τη συμβολή και άλλων μονάδων πυροβολικού κλπ, οι οποίοι παρά την προδοσία και την εγκατάλειψη πολέμησαν με σθένος για τη νίκη, με αντίστοιχη καταστροφή τεσσάρων (4) τούρκικων τανκς και πολλούς νεκρούς στρατιώτες και άτακτη οπισθοχώρηση των Τούρκων, οι οποίοι δεν ανέμεναν αντίσταση από την Ελληνοκυπριακή πλευρά, αφού είχε κηρυχτεί εκεχειρία. Όλοι, οι προαναφερθέντες, πλην του οδηγού Κύπρου Κύπρου, που σκοτώθηκε και του Στέφανου Φωτιάδη, που τραυματίστηκε, παρέμειναν στις θέσεις μάχης μέχρι 19 Αυγούστου και στη συνέχεια επέστρεψαν στην βάση τους. Η μάχη αυτή χαρακτηρίστηκε, ως η μάχη που κράτησε κλειστές τις πόρτες εισόδου της Λευκωσίας.

Έτσι τους χάλασαν το σχέδιο να προελάσουν νότια, να περικυκλώσουν ολόκληρη τη Λευκωσία και να την καταλάβουν. Εξίσου καθοριστικό σημείο είναι όμως το ότι οι Τούρκοι δεν κατέλαβαν το αεροδρόμιο της Λευκωσίας, γιατί, άμα το κατείχαν, θα μπορούσαν να προσγειώσουν τα αεροπλάνα τους και θα άλλαζε εντελώς η έκβαση του πολέμου.

Μάλιστα λέγεται, ότι ο τότε Αμερικανός Υπουργός Εξωτερικών Κίσινγκερ είπε στους Τούρκους, ότι δεν είναι άξιοι ούτε αεροδρόμιο να καταλάβουν, γιατί παρόλο που είχαν βοήθεια από ΗΠΑ και Μ. Βρετανία δεν μπόρεσαν να κάνουν μόνοι τους ούτε αυτό.

Όσο για εμάς είναι μεγάλο ψέμα αυτό που λένε ότι σφάξαμε Τούρκους αμάχους. Από τον Ελληνικό Στρατό δεν έγινε ποτέ κάτι τέτοιο. Αυτή τη φήμη την διαπίστωσα τυχαία, όταν πήγα στο στρατόπεδο του Σταυροβουνίου, για να πάρω υλικά από την αποθήκη και να φτιάξω στη συνέχεια ως ηλεκτρολόγος δίκτυο ρεύματος για το στρατόπεδο που έμενα. Νωρίτερα πέρασα από το ΡΙΚ επειδή είχε μία δουλειά εκεί ο αξιωματικός που ήμουν μαζί του. Μου είπε να περιμένω έξω κι ενώ τον περίμενα έρχεται ένα Κύπριος ανθυπολοχαγός ο οποίος κατάλαβε ότι ήμουν Ελλαδίτης και με ρώτησε «ρε κομάντο εσύ είσαι από το τάγμα θανάτου;» του απαντάω «ναι», με ξαναρωτάει «εσείς είστε που μπαίνετε και σφάζετε στα τούρκικα τη νύχτα;» και του ξανααπάντησα θετικά για πλάκα! 

Έφυγε σαν τρομαγμένος, φανταστείτε τι είδους ιστορίες τους είχαν πει! Εμείς δεν κάναμε τέτοια πράγματα, γιατί δεν μας είχαν δώσει τέτοιες αποστολές και όποια αποστολή και να μας έδιναν έπρεπε πρώτα να ξέρουμε, ότι την επομένη θα μας υποστηρίξει κάποιος. Γιατί η δική μας δουλειά είναι να μπούμε σε έναν χώρο να προκαλέσουμε φθορές ή να τον διαλύσουμε και μετά να έρθει ο στρατός να τον καταλάβει, αφού δεν είχαμε βαρύ οπλισμό, ούτε μπορούσαμε να στήσουμε κανόνια.

Στην Κύπρο έμεινα από 22 Ιουλίου 1974 μέχρι την ημέρα που απολύθηκα τον Μάρτιο του 1975, αν και η αποστολή μας ήταν μόνο να πάμε να πολεμήσουμε και να φύγουμε. Κατά τη διάρκεια της παραμονής μας ιδρύσαμε την 35 Μοίρα Καταδρομών που υπάρχει ακόμα και σήμερα και στελεχώνεται αποκλειστικά από Ελλαδίτες Αξιωματικούς και καταδρομείς. Υπήρχε μόνο ένας Κύπριος κομάντος εκεί τιμής ένεκεν, επειδή είχε προσφέρει στη Α΄ Μοίρα Καταδρομών εν καιρώ πολέμου.

Η ΣΥΓΚΙΝΗΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΑΠΟ ΤΑ ΑΔΑΝΑ ΚΥΠΡΙΩΝ ΑΙΧΜΑΛΩΤΩΝ

Τους ξυλοκοπούσαν για ασήμαντους λόγους, τους προπηλάκιζαν οι Τούρκοι πολίτες, υπέφεραν από τη δίψα, αλλά κατάφεραν να επιβιώσουν. Η συγκινητική επιστροφή από τα Άδανα των Κύπριων αιχμαλώτων και τα στημένα ρεπορτάζ.
 Η επιστροφή των Κύπριων αιχμαλώτων που συνελήφθησαν από τους Τούρκους το 1974, ήταν το μεγάλο θέμα στο νησί πριν από 42 χρόνια. 

Επρόκειτο για τη λύτρωση των ανθρώπων που φυλακίστηκαν από τον «Αττίλα» και δεν πίστευαν ότι θα έβλεπαν πάλι τους δικούς τους. Τόσα δεινά είχαν υποστεί στα χέρια των Τούρκων, που τότε στα μάτια τους φάνταζε απίθανη η επιστροφή τους. Στις 19 Οκτωβρίου του 1974 το πρωτοσέλιδο της εφημερίδας «Φιλελεύθερος» είχε ως κύριο θέμα μαρτυρίες αιχμαλώτων. «Φθάσαμε από τα Άδανα…» ήταν ο σχετικός τίτλος στο εξώφυλλο του εντύπου που παρουσιάζουμε για να αποδώσουμε το κλίμα της εποχής. 

Το πρωτοσέλιδο του «Φιλελεύθερου» στις 19 Οκτωβρίου του 1974 Το δημοσίευμα συνοδευόταν από φωτογραφίες, στις οποίες οι αιχμάλωτοι φαίνονται καταβεβλημένοι.  

Ο  Τάκης Αντωνίου, περιέγραψε κάποια χρόνια αργότερα τις εμπειρίες που βίωσε στα χέρια του Αττίλα. Ο παλιός ποδοσφαιριστής και μέλος της διοίκησης του ΑΠΟΕΛ, είχε αιχμαλωτιστεί υπηρετώντας ως έφεδρος αξιωματικός. «Για πάνω από οκτώ ώρες, μείναμε κάτω από τον καυτό ήλιο χωρίς νερό, χωρίς φαγητό, χωρίς τις άλλες βασικές ανθρώπινες ανάγκες. Αν δεν βίωνα εκείνες τις ατέλειωτες στιγμές, ποτέ δεν θα πίστευα ότι ο άνθρωπος έχει τόσα όρια για να επιζήσει» εξιστορούσε στον δημοσιογράφο Σάββα Κοσιάρη. 


Στο ίδιο ρεπορτάζ, καταγράφονταν εμπειρίες Ελληνοκυπρίων αμέσως μετά την απελευθέρωσή τους. Τσιγαρόχαρτα στα οποία κρατούσαν σημειώσεις Κύπριοι αιχμάλωτοι στα Άδανα Το μαρτύριο της δίψας Οι μέρες της αιχμαλωσίας χαράχθηκαν για πάντα στο μυαλό τους. Πολλοί περιέγραψαν την μεταφορά τους από την Κύπρο στα Άδανα και το μαρτύριο της δίψας, καθώς τους είχαν στερήσει το νερό. «Ήταν το πιο γλυκό νερό που ήπια στη ζωή μου» είχε πει χρόνια μετά Κύπριος αιχμάλωτος, περιγράφοντας την πρώτη φορά που του έδωσαν νερό στα Άδανα.

 Ο κ. Αντωνίου είχε περιγράψει και τη μεταφορά του στην Τουρκία: «Μας μετέφεραν στο Πέντε μίλι, εκεί δηλαδή που έγινε το κύριο μέρος της απόβασης. Με βάρκες μας επιβίβασαν σε ένα από τα πλοία και μας στρίμωξαν στο αμπάρι, σε χώρο που απέκοψαν με συρματοπλέγματα για να μην μπορούμε να μετακινούμαστε. Ήμασταν εκεί 385 άνθρωποι… Σε κάποια στιγμή, οι Τούρκοι αποπειράθηκαν να μας δώσουν από μια πατάτα να φάμε… 

Προκλήθηκε κομφούζιο αφού όλοι, πεινασμένοι για μέρες, κινηθήκαμε σαστισμένα στις πατάτες! Η προσπάθεια απέτυχε και μείναμε πάλι νηστικοί… Υπολογίζω την παραμονή μας στο αμπάρι σε 15 ώρες, χωρίς να ξέρω πόσες από αυτές το πλοίο βρισκόταν εν πλω…»

 Από το βιβλίο της Άννας Ανδρέου, ανταποκρίτριας κυπριακών Μ.Μ.Ε. από την Τουρκία Ο δημοσιογράφος Σάββας Κοσιάρης γράφει στο ρεπορτάζ του: «Το ‘ταξίδι’ της αιχμαλωσίας έφερε τον Τάκη και τους συναδέλφους του στην Μερσίνα και από εκεί με στρατιωτικά, κλειστά φορτηγά στα Άδανα. Κλειστά, για να μην εκτίθενται στη θέα και τη μανία χιλιάδων Τούρκων πολιτών που μαζεύτηκαν στους δρόμους να ‘υποδεχθούν’, λοιδορώντας και προπηλακίζοντας, τους Ελληνοκύπριους αιχμαλώτους.

 Εκεί στις φυλακές θα φάνε για πρώτη φορά… Φασόλια! Και θα πιουν νερό, όσο ήθελαν, όσο δεν είχαν τις προηγούμενες μέρες. Από ένα λάστιχο… Όσο έπιναν και όσο χυνόταν στο δάπεδο της αυλής των φυλακών! Γι’ αυτό και οι κλασσικές φωτογραφίες από τις φυλακές των Αδάνων, απεικονίζουν ημίγυμνους αιχμαλώτους να σκουπίζουν νερά. Ημίγυμνοι, γιατί μόλις «ταξινομήθηκαν» στα κελιά των φυλακών, αφαίρεσαν τα βρομισμένα ρούχα τους, κουρέλια στην ουσία, και αργότερα φόρεσαν άλλα που τους έδωσαν οι τουρκικές αρχές. 

Ο Τάκης Αντωνίου περιγράφει τις στιγμές εκεί, με συγκλονιστικές προτάσεις: «Στις φυλακές των Αδάνων, δεν γελάσαμε ποτέ… Τα μέλλον το δικό μας δεν μας ένοιαζε. Βιώναμε τις στιγμές όπως έρχονταν και τις ξέραμε αφού τις ζούσαμε. Εκείνα που δεν ξέραμε, ήταν που μας κατέβαλλαν. Το τι γινόταν στην Κύπρο… Τι απέγιναν οι δικοί μας, η οικογένειά μας, οι φίλοι μας… Αυτή η άγνοια μας κατέτρωγε χειρότερα από το κελί…'» Τα τσιγαρόχαρτα και οι σημειώσεις Κάποιοι έφεραν πίσω μαζί τους και τσιγαρόχαρτα, πάνω στα οποία είχαν σημειώσεις, όπως κι αυτά που δημοσιεύτηκαν στο βιβλίο «Κραυγή απ΄ τα μπουντρούμια».

 Παραθέτουμε ένα απόσπασμα από το βιβλίο: «Στα τσιγαρόχαρτα έγραφε ο Γιώργος και οι συγκρατούμενοι του τα ονόματα και τις διευθύνσεις των συναιχμαλώτων τους». Συνθήκες διαβίωσης Σύμφωνα με τα στοιχεία, από τους αιχμαλώτους που έπιασαν οι Τούρκοι κατά τις επιχειρήσεις του 1974,  είχαν μεταφερθεί στην Τουρκία 1.188. Άλλοι 1.164 παρέμειναν στην Κύπρο. 

Οι συνθήκες διαβίωσης αυτών που κρατήθηκαν σε τουρκικό έδαφος,  ήταν άθλιες. Υπάρχουν πολλές μαρτυρίες για ξυλοκόπημα από Τούρκους στρατιώτες, για ασήμαντους λόγους. Όπως αυτή του πατρός Θεόκλητου Κυριάκου από την Μια Μηλιά (2012), ο οποίος περιέγραψε μια σκηνή με άγριο ξυλοδαρμό κρατούμενου που έριξε κάτω ένα μικρό κομμάτι ψωμί. Άλλοι δεν θα ξεχάσουν ποτέ την υποδοχή των αιχμαλώτων από πλήθος έξω από τις φυλακές της Τουρκίας. 

Οι Ελληνοκύπριοι που γεύτηκαν αυτό το πικρό ποτήρι, κάνουν λόγο για φτυσίματα, κτυπήματα, τράβηγμα μαλλιών και βρισίδι από Τούρκους πολίτες που τους περίμεναν… Δεν ήταν λίγοι που στα video προπαγάνδας έχουν χέρια ή πόδια δεμένα με γάζες. Δεν ήταν όλα τραύματα πολέμου, αλλά πολλά απ΄ αυτά προκλήθηκαν κατά την αιχμαλωσία. Σε ό,τι αφορά τον χώρο που ήταν φυλακισμένοι, οπτικό υλικό της εποχής παρουσιάζει τους κρατούμενους να κοιμούνται σε κουκέτες, ο ένας δίπλα από τον άλλο. «Σαν σαρδέλες σε κονσερβοκούτι» ήταν το συνοδευτικό σχόλιο του Εγγλέζου ρεπόρτερ.   

Το στημένο ρεπορτάζ

 Στο τηλεοπτικό ρεπορτάζ βρετανικού καναλιού από τα Άδανα το 1974, το  οπτικό υλικό παρουσιάζει  αιχμαλώτους να δηλώνουν ότι ήταν σε σχετικά καλή κατάσταση, αλλά να έχουν πλήρη άγνοια για την κατάσταση των οικογενειών τους στην Κύπρο και γενικότερα για την τύχη του νησιού. Όλες οι δηλώσεις αποδείχθηκε ότι ήταν στημένες. Οι Τούρκοι αξιωματικοί είχαν πιέσει του αιχμαλώτους. Φυσικά πριν από επισκέψεις δημοσιογράφων στις φυλακές δίδονταν οδηγίες για να περιποιηθούν τους φυλακισμένους (κούρεμα, ξύρισμα κτλ.).

 Οι αρχές των χώρων κράτησης άλλαζαν στάση για λίγο απέναντι στους αιχμαλώτους και μετά επανέφεραν την σκληρή πραγματικότητα. Όσοι έκαναν θετικά σχόλια για τις συνθήκες κράτησής τους, είχαν πάντα Τούρκο αξιωματικό δίπλα τους. Όλα ήταν καλοσχεδιασμένα. Οι Τούρκοι άλλαζαν συνεχώς χώρο κράτησης των αιχμαλώτων. Στη φωτογραφία με το τσιγαρόχαρτο που παρουσιάζουμε,  ο Ελληνοκύπριος αιχμάλωτος κατέγραψε λεπτομέρειες για τις φυλακές της χώρας που μεταφέρθηκε, αλλά και το ακριβές χρονικό σημείο: 14/08/1974  ΣΕΡΑΪ, 23/08/1974 ΑΔΑΝΑ, 27/08/1974 ΑΜΑΣΙΑ, 25/10/1974 ΑΔΑΝΑ.... 

ΠΗΓΗ: http://www.mixanitouxronou.com.cy

Η ΚΥΡΑ ΤΗΣ ΛΑΠΗΘΟΥ

Στην άνιση μάχη της Λαπήθου στις 6 Αυγούστου 1974, δώδεκα στρατιώτες αποκόπηκαν και έμειναν εγκλωβισμένοι πίσω από τις εχθρικές γραμμές.  Αυτούς τους 12 στρατιώτες εντόπισε η κυρία Ευφροσύνη Προεστού και τους φρόνισε για έναν μήνα.... 

Τρεις από αυτούς ανήκαν στο 256 Τάγμα Πεζικού και οι άλλοι εννιά στο 286 Μηχανοκίνητο Τάγμα Πεζικού. Όλοι τους κατάγονταν από περιοχές εκτός της επαρχίας Κερύνειας και δεν γνώριζαν τη Λάπηθο. Η κυρά Φροσύνη που τους βρήκε, στάθηκε δίπλα τους σαν μάνα. Τους έκρυψε, τους τάισε. Εκείνο τον Αύγουστο, απέκτησε άλλα δώδεκα παιδιά: τους Πανίκο Παραλιμνίτη, Κώστα Καστελλανή, Γιώργο Χριστοφή, Στέλιο Θεοδούλου, Κούλλη Κυριάκου, Νίκο Παπαναστασίου, Παύλο Νικολάου, Ανδρέα Γρηγορίου και Νίκο Νικολάου, Πολύκαρπο Πέτρου, Αντώνη Φιλίππου και Γιώργο Παπανικολάου.

 Η μαρτυρία

Η Κυρά της Λαπήθου, Ευφροσύνη Προεστού Στις 6 του Αυγούστου από τις 3.00 π.μ. άρχισαν οι εκρήξεις… Κατά τις 11.00 π.μ. ήρθαν δώδεκα παιδιά μέσα στο σπίτι μου. «Γιαγιά, σώσε μας». Τους είπα: «Πού να σας βάλω, γιε μου!». Εράγισεν η καρδιά μου. Εκρούζαν τα δέντρα, εσκοτείνιαζεν η Λάπηθος· ενόμιζες ότι εχαλούσαν τα βουνά, φωδκιές, εκρήξεις… Ήταν όλοι δεκαοκτώ χρονών. Τους είπα: «Γιε μου, αν θα γλυτώσετε έχει ένα υπόγειο λαγούμι εδώ δίπλα· εκεί να κρυφτείτε». Το στόμα του λαγουμιού ήταν σαν το τζάμι της τηλεόρασης. Εμπήκαν εκεί μέσα…

Η Λάπηθος έπηξε από το στρατό. Εγώ έκαμνα πίττες στη σάτζιη, έβαζα σε μια τσάντα ό,τι άλλο είχα και τα έβαζα σ’ έναν καλαμιώνα… Στις 8 Αυγούστου ήρθαν οι Τούρκοι στο σπίτι μου· μπήκαν μέσα δεκαπέντε Τούρκοι με κάσκες. Ήμουν μάμμη σαράντα χρόνια μέσα σε χωριά τούρκικα. Ήξερα τούρκικα. Μου λέει: «Όλοι έφυγαν, εσύ γιατί δεν έφυγες, κοκκώνα;». Εσκέφτηκα τα δώδεκα παιδιά που ήταν στο λαγούμι. Του λέω: «Άκουσα εις το ράδιο ότι εν να έρτει ο τουρκικός στρατός να φέρει την ειρήνη και την έκκληση να μείνουν ούλλοι οι Έλληνες στα σπίθκια τους. Όπου θέλετε, γιε μου, εγώ πάω, αλλά να σας παρακαλέσω να με αφήσετε σπίτι μου τζιαι εν να ‘ρτουν οι κόρες μου να με πάρουν». Αυτόν που με ρώτησε τον ήξερα· τον είχα γεννήσει εγώ. «Φεύγουμε», λέει στους άλλους.

Εκείνος έκοψε πίσω τζιαι μου είπε: «Έμπα έσσω τζιαι κλείσε την πόρτα». Τη νύχτα τους είπα: «Να μη βγείτε από το λαούμι, γιατί ήρθαν οι Τούρκοι· έστω και ένας να χαθεί, εγώ θα κλαίω ώσπου ζω. Προσέξετε κι εγώ θα σας φροντίζω όσο μπορώ». Η πεισματική άρνηση όμως της κυράς Φροσύνης να μετακινηθεί από το σπίτι της κίνησε τις υποψίες των Τούρκων στρατιωτών. Στις 4 Σεπτεμβρίου έγινε επίθεση εναντίον του σπιτιού του Καπλάνη στο οποίο κρύβονταν οι 12 στρατιώτες. 

Ένας από αυτούς ξεκίνησε πεζός και έφτασε στον Αστρομερίτη κι από εκεί στον Αγρό. Ένας δεύτερος συνελήφθη στην περιοχή του Βαβυλά ενώ ένας τρίτος κατάφερε να φτάσει μέχρι την Κερύνεια και να παραδοθεί στον Γλαύκο Κληρίδη, ο οποίος είχε συνάντηση με τον Ραούφ Ντεντκάς. Οι υπόλοιποι 9 συνελήφθησαν μαζί με την κυρά Φροσύνη.

Τα φρικτά βασανιστήρια

 Συνελήφθη πρώτη από τους Τούρκους μόλις τους εντόπισαν. Την ανέκριναν πολύ σκληρά στον αστυνομικό σταθμό του Αγίου Λουκά. Την ξυλοκόπησαν άγρια για να ομολογήσει που βρίσκονταν οι 12 στρατιώτες. Όμως η Κυρά της Λαπήθου δεν άνοιξε το στόμα της. Κράτησε κρυφή οποιαδήποτε λεπτομέρεια αφορούσε τους 12 νέους. Ήταν έτοιμη να υποστεί τα φρικτά ψυχολογικά και σωματικά βασανιστήρια. Την έγδυσαν, την έδεσαν σε ένα στρατιωτικό τζιπ και την έσερναν μέσα στους δρόμους για να ομολογήσει την κρυψώνα τους.

 Η κυρά Φροσύνη όμως δεν λύγισε. Παρά τον διασυρμό, δεν της πήραν ούτε μία λέξη. «Εβάλαν με μες σε μια κάμαρη που είχαν πεθάνει τα ξημερώματα δύο γέροι. Η κάμαρη γεμάτη αίματα. Εχτυπούσαν με. Έμεινα αναίσθητη. Η μίση μου πάντα (πλευρά) ήταν ολόμαυρη. Εκλωτσούσαν με με τα παπούτσια μες τα μάθκια, με τα παπούτσια τα στρατιωτικά. Εφκάλαν μου την καδένα που είχα στον λαιμό με τον σταυρό τζιαι εβάλαν με να φτύνω πας τον σταυρό». Όταν έφεραν μπροστά της τους στρατιώτες που βοηθούσε, βλέποντας την όψη της, θεώρησαν πως είχε ομολογήσει. Ρώτησαν τον πρώτο: «τη γυναίκα αυτή την ξέρεις;». Ο στρατιώτης απάντησε «Ναι, μου έδωσε φαγητό». Τότε η κυρά Φροσύνη, έξυπνη καθώς ήταν, γύρισε στον στρατιώτη και απάντησε: «Τι ώρα ήρτες γιε μου και τάισα σε; Πρωί ή βράδυ;».

 Ο Κυριάκος αντιλήφθηκε το λάθος του. Απάντησε «βράδυ» και η κυρά Φροσύνη, εκμεταλλευόμενη τα τούρκικα που ήξερε στράφηκε στον ανακριτή και είπε: «Καλά γιε μου, αν έρκεσουν εσύ νύχτα εν θα σου εδίουν φαί; Που ξέρω εγώ ποιος εν τη νύχτα. Εγιώ δαμέσα εξεγέννησα τις μισές Τουρκάλλες. Μπορεί να τουν Τούρκος μπορεί να τουν Έλληνας. Που να ξέρω;». Και με αυτόν τον τρόπο ξεγέλασε τους ανακριτές, οι οποίοι θεώρησαν πως η 74χρονη γυναίκα δεν είχε κάποια σχέση με τους στρατιώτες.

 Τα βασανιστήρια κι ο εξευτελισμός συνεχίστηκε μέχρι που την αναγνώρισε ένας Τουρκοκύπριος ανακριτής. Η κυρά Φροσύνη, μαία της περιοχής για σαράντα χρόνια, είχε ξεγεννήσει κι αυτόν. Στη φυλακή ήρτεν ένας Τουρκοκύπριος που τον ήξερα. Ήταν ανακριτής. Λαλεί μου: «Μεν κλαίεις, κοκκώνα, τζι εν να σε πάρω στο χωρκό σου» (…). Έκαμα έξι μήνες εγκλωβισμένη στη Λάπηθο και με έφεραν στην Ξενοδοχειακή Σχολή Η κυρά Φροσύνη, απεβίωσε στις 17 Απριλίου 1993 σε ηλικία 93 ετών. Οι δώδεκα στρατιώτες που γλύτωσαν την είχαν ως μητέρα τους. «Το ότι ζούμε σήμερα, το χρωστάμε στην κυρά Φροσύνη», παραδέχονται.... 

ΠΗΓΗ: http://www.mixanitouxronou.com

ΕΤΗΣΙΟ ΜΝΗΜΟΣΥΝΟ ΤΟΥ ΗΡΩΑ ΚΑΤΑΔΡΟΜΕΑ ΘΩΜΑ ΚΡΥΟΥΣΗ

ΘΩΜΑΣ  ΚΡΥΟΥΣΗΣ

Γεννημένος στο Λιπαρό Πέλλας στις 15 Μαρτίου 1952, από τον Κρυούση Τραϊανό του Θωμά και τις Ευσταθίας Κρυούση του Χρήστου . Αποφοίτησε από το Δημοτικό σχολείο Λιπαρού Δήμου Πέλλας και έπειτα μετανάστευσε στην Γερμανία με τον πατέρα του και επέστρεψε στην πατρίδα για να υπηρετήσει την θητεία του το 1972. Υπηρέτησε στις Ένοπλες Δυνάμεις ως καταδρομέας στην Α! Μοίρα Καταδρομών. Στις 22 Ιουλίου 1974 μετέβη στην Κύπρο,  όπου συμμετείχε στην στρατιωτική επιχείρηση “Νίκη”, που εκτελέστηκε τη νύχτα της 21/22 Ιουλίου 1974.Τα όσα προβλήματα υγείας που αντιμετώπιζε στην διάρκεια όλων αυτών των ετών, το κράτος αδιαφορούσε, ενώ είχε όλα τα απαραίτητα έγγραφα για την πολεμική του σύνταξη, αυτή κοβόταν από το Γενικό Λογιστήριο του κράτους με το αιτιολογικό ότι δεν νοσηλεύτηκε σε νοσοκομείο της Κύπρου κατά την πολεμική περίοδο παρόλο ότι στο 401 ΓΣΕΕ διαγνώστηκε με  αναπηρία 85%, λόγο Μετατραυματικής  εμπειρίας (Σύνδρομο Βιετνάμ) θεωρώντας αναξιόπιστη την επιτροπή της Υγειονομικής Υπηρεσίας Στρατού που είναι και ανώτερη .....

Εκ τούτου μετά κόπων και βασάνων το 2004 με την βοήθεια κάποιου, κατάφερε να αποκτήσει 'Άδεια περιπτέρου και μία προσωρινή σύνταξη του ΟΓΑ 380 ευρώ.

Τον Αύγουστο του 2012 έρχεται και άλλο τελειωτικό χτύπημα,  (καρκίνος στον πνεύμονα )....Επί τέσσερα χρόνια  ταλαιπωρία σε νοσοκομεία, αφαίρεση πνεύμονα και  χημειοθεραπείες.

O Ηρωικός καταδρομέας Θωμάς Κρυούσης έφυγε στις 29 Μαρτίου 2016. Χωρίς να πεί ποτέ πονάω, Ο ΠΟΛΕΜΟΣ,Ο ΠΟΝΟΣ ΚΑΙ Ο ΘΑΝΑΤΟΣ είναι για τα παληκάρια ήταν τα τελευταία του λόγια.
Περήφανος χαρακτήρας πραγματικός μαχητής της ζωής, γεμάτος αξιοπρέπεια κέρδισε πολλές μάχες,έχασε άνισα όμως τη μάχη με την επάρατη νόσο. 'Έχει αφήσει όμως μια εξαιρετική  κληρονομιά.... το παράδειγμα της δική του μαχητικότητας, με τις ηρωικές του πράξεις αναφορικά με τον αγώνα για ζωή, αλλά και μια σπουδαία Οικογένεια περήφανοι, μα λυπημένοι που έχασαν τον δικό τους ΤΟΜ , τον σύζυγο,τον πατέρα.

ΛΟΧΙΑΣ Κ/Δ ΑΛΕΞΙΠΤΩΤΙΣΤΗΣ ΤΗΣ Α! Μ.Κ ΓΑΙΔΑΤΖΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ

Ο Λοχίας Κ/Δ Γαιδατζής Χρήστος έλαβε μέρος  στην στρατιωτική αποστολή  ΝΙΚΗ με προορισμό την Κύπρο και μαζί με άλλους καταδρομείς της Α! μοίρας για να προσφέρει τις υπηρεσίες του στην ματωμένη γη της Κύπρου, αμέσως μετά την τουρκική εισβολή στο μαρτυρικό νησί τον Ιούλιο του 1974. Μαζί με λοκατζήδες της Α Μοίρας Καταδρομών Μάλεμε Χανίων και μία διμοιρία της Γ Μοίρας Καταδρομών, ο Γαιδατζής Χρήστος συμμετείχε στην αεραποβατική επιχείρηση μεταφοράς προσωπικού, με αεροσκάφη τύπου NOR-ATLAS της πολεμικής αεροπορίας, από την Ελλάδα στην Κύπρο, τη νύχτα της 21ης-22ας Ιουλίου 1974.

Η όλη επιχείρηση είχε σκοπό την ενίσχυση των σκληρά μαχόμενων Ελλαδικών και Κυπριακών δυνάμεων κατά των Τουρκικών δυνάμεων εισβολής Αττίλας 1 και Αττίλας 2. Η επιχείρηση αυτή είχε ονομαστεί "ΝΙΚΗ" και χαρακτηρίστηκε, τόσο από τον ελληνικό όσο και από τον ξένο τύπο, ως επιχείρηση αυτοκτονίας. Στη διάρκεια της επιχείρησης βλήθηκαν όλα τα αεροσκάφη, από φίλια και εχθρικά πυρά και καταρρίφθηκε ένα, με συνέπεια να βρουν φρικτό θάνατο όλοι οι επιβαίνοντες σ' αυτό. Είκοσι επτά λοκατζήδες και τέσσερις αξιωματικοί της πολεμικής αεροπορίας καθώς και δύο λοκατζήδες από άλλο αεροσκάφος, έχασαν την ζωή τους την αποφράδα εκείνη νύχτα.

Τα ξημερώματα της 23ης Ιουλίου τους ανατέθηκε η κάλυψη του αεροδρομίου της Λευκωσίας και έλαβε μέρος στην μάχη εκτελώντας χρέος διαβιβαστή μεταφέροντας εντολές του διοικητή προς τούς αξιωματικούς εκτός ασυρμάτου,τρέχοντας πέρα δώθε μεταξύ των θέσεων των λόχων και της διοίκησις. Τραυματίστηκε ελαφριά όταν κάποια στιγμή ένα τεθωρακισμένο με δύο Κύπριους εβλήθην από όλμο λίγα μέτρα μακριά του σκοτώνοντας τον έναν και τραυματίζοντας τον άλλο στο χέρι.

Αναλογίζεται σήμερα την τύχη του, γιατί λίγες ημέρες πριν φύγουν για την Κύπρο μεταφέρθηκε από τον 42ο λόχο στον λόχο υποστηρίξεως και τήν θέση του πήρε ο αείμνηστος καταδρομέας Τσιλιβάκης Σταύρος που σκοτώθηκε μαζί με όλους τούς καταδρομείς  που επέβαιναν στο noratlas Nίκη4 !

Κατά τη δεύτερη φάση της εισβολής η Α’ Μοίρα πολέμησε ως 35 Μοίρα Καταδρομών, σύμφωνα με το κυπριακό σύστημα αρίθμησης. Αποστολή της 35 ήταν η άμυνα στην περιοχή ανατολικώς της Λευκωσίας και η προστασία του αυτοκινητόδρομου που ένωνε την Λευκωσία με την Λεμεσό. Οι δυνάμεις της ΕΛΔΥΚ, των μοιρών καταδρομών, των ελάχιστων τεθωρακισμένων και του τάγματος 336 το οποίο αντιστάθηκε στον Άγιο Παύλο, ήταν αυτές που διακρίθηκαν περισσότερο στην φάση αυτή της εισβολής όταν οι περισσότερες μονάδες της Εθνικής Φρουράς είχαν μηδαμινή απόδοση ή αυτοδιαλύονταν.. Χαρακτηριστικό των σκληρών μαχών και του ηρωισμού των καταδρομέων της 35 Μοίρας Καταδρομών

Σήμερα  ζει στα Κύμινα του Δήμου Αξιού  με την σύζυγό του Λένα και τον γιο του Νίκο.
Χωρίς καμία βοήθεια από το κράτος 65 ετών χωρίς καμία σύνταξη, παλεύει με αξιοπρέπεια να επιβιώσει. Τα πολλά προβλήματα υγείας που έχει κληρονομήσει από τότε και την μάχη τής συζύγου του με τον καρκίνο, καταστούν αφόρητη την κατάσταση αλλά η δύναμη τής ψυχής τους  είναι αξιέπαινη. Χωρίς ούτε την βασική φαρμακευτική κάλυψη που είναι απαραίτητη και για τους δύο εν τούτης παραμένουν ψύχραιμοι, περήφανοι και στέκονται με ψηλά το κεφάλι με ένα δεν πειράζει......

Οι περισσότεροι εξάλλου που επέζησαν, δεν ζητούν πλέον ούτε παράσημα ούτε εύφημους μνείες. Θέλουν Δικαίωση.Θέλουν το έμπρακτο ενδιαφέρον της πατρίδας για την τιμή της οποίας πολέμησαν, Θέλουν μια σύνταξη, ας είναι και της πείνας για να μην περιμένουν την ελεημοσύνη για να ζήσουν Θέλουν την έμπρακτη αναγνώριση από την πατρίδα τους.Το ελληνικό κράτος που τους χρησιμοποίησε ως αναλώσιμους,σήμερα τους έχει πετάξει  στον κάδο των αχρήστων. Καμία αναγνώριση, ούτε για το αίμα που έχυσαν για την πατρίδα, ούτε για το ότι γύρισαν σακάτιδες και με ψυχολογικά προβλήματα. Όλα αυτά κι άλλα πολλά φρόντισαν οι τότε κι οι μετέπειτα κυβερνώντες μας να τα διαγράψουν, να τα εξαφανίσουν, γιατί φοβούνται μήπως ξεσπάσει κάποτε κανένα τσουνάμι αποκαλύψεων για την τότε και την ως σήμερα προδοσία στο Κυπριακό και τους πνίξει.

Α! ΜΟΙΡΑ ΜΑΛΕΜΕ ΜΕ ΧΡΕΟΙ ΑΛΦΑΜΙΤΗ

ΣΤΗΝ ΤΡΑΠΕΖΑΡΙΑ ΤΗΣ Α! ΜΟΙΡΑΣ

 Η φωτογραφία είναι από το Τατόι στην παραλαβή των λειψάνων των 16 καταδρομέων που έχασαν τη ζωή τους από φίλια πυρά, και οι οποίοι συμμετείχαν στην μυστική αποστολή "ΝΙΚΗ" κατά την τουρκική εισβολή.